Menisküslerin her bir dizde 2 adet bulunduğu bilinmektedir. Dizin iç tarafında bulunanına “İç Menisküs” denir. Dış tarafta yer alanına ise “Dış Menisküs” adı verilir. Menisküsler, esnek ve yumuşak bir dokuya sahip olup “C” şeklinde bir yapıya sahiptirler. Uç kısımları, ön ve arka tarafta kemiğe tutunarak “Menisküs Kökü” olarak adlandırılan noktalara bağlanır. Menisküslerin çevresi ise eklem kapsülüyle bir bağlantı oluşturur. Menisküsler, uyluk kemiği (femur) ile kaval kemiği (tibia) kıkırdakları arasında yumuşak bir conta gibi yer alır.

Menisküsün en önemli görevi dizdeki kıkırdakları koruması yani aşınmasına (kireçlenmeye) engel olmasıdır. “C” şeklindeki menisküsün kemiğe yapıştığı noktadan kopmasına ya da bu noktaya yakın bir yerden yırtılmasına “Menisküs Kök Yırtığı” denir.

Dejeneratif menisküs yırtığı yaygın kıkırdak hasarı yani kireçlenme oluşmuş olan dizlerdeki menisküs yırtıklarına verilen isimdir. Kronik yırtıklardır. Akut bir yaralanma ile oluşmazlar.

Diskoid menisküs “madeni para ya da disk” şeklinde olup daha kalındır. Bu yapısal şekil farklılığından dolayı “Diskoid menisküs” adı verilmiştir. Diskoid menisküs bir hastalık ya da rahatsızlık değildir.

Menisküs yırtığı tedavisindeki cerrahi işleme göre spora dönüş süresi farklılık gösterir. Menisküs yırtığının tipi ve yerine göre bu tedavi şekli belirlenmektedir.

Ön çapraz bağ dizin öne doğru kaymasını ve içe doğru dönmesini kısıtlayan bağıdır. Dizin ani ve kontrolsüz hareketlerine karşı koruyucu kalkan görevi görür. Ön çapraz bağ dizin en sık yaralanan bağıdır. Yaralanmanın erken döneminde dizde ağrı ve şişliğe sebebiyet verir.

Ön çapraz bağ dizin dört temel dengeleyici bağından bir tanesidir. Eklem içinde dizin ön kısmına yerleşmiştir. Uyluk kemiğini (femur) kaval kemiğine (tibia) bağlar. 2,5-3,5 cm uzunluğunda ve 8-9 mm kalınlığındadır. Ön çapraz bağın en önemli görevi dizin öne doğru kaymasını ve içe dönerek (rotasyon) kaymasını engellemesidir. Bu şekilde uyluk kemiği (femur) ile kaval kemiğinin (tibia) birbiriyle uyumlu ve dengede hareket etmesini sağlar. Dizdeki bu denge menisküslerin ve kıkırdakların yıpranmasını da engeller.

Ön çapraz bağ yaralanması her yaşta cerrahi tedavi endikasyonu taşır. Uygulanan cerrahi artroskopik ön çapraz bağ rekonstrüksiyonudur. Ancak çocuk hastalara uygulanan ameliyatın cerrahi tekniğinde bazı farklılıklar bulunur.

Çocuk yaşta görülen menisküs yırtıkları genelde sportif yaralanmalarla meydana gelir. Oluşan şikayetler yetişkinlerde olduğu gibi ağrı, şişlik, dizde takılma ve kilitlenme şeklindedir. Tanı koymak için iyi bir fizik muayene ve MRG gereklidir.

Patella kemiği diz bölgesinde femur üstünde troklea adı verilen çukurumsu bir yuvaya yerleşen bir kemiktir. Kemiklerin anatomik yapısı, tendonlar ve bağların desteğiyle uyluk kemiği (femur) ile dengeli bir uyum içinde aşağı ve yukarı doğru troklea üzerinde hareket eder. Patella çıkığı iki şekilde oluşur;

• Akut (İlk) patella çıkığı
• Kronik (Tekrarlayan) patella çıkığı

Diz Çıkığının diğer adı çoklu bağ yaralanmasıdır. Yani dizi çevreleyen ve dengeleyen 4 temel bağ yapısından (Ön çapraz bağ, Arka çapraz bağ, İç yan bağ, Dış yan bağ) en az ikisinin yaralanmasıdır. Genelde yüksek enerjili bir yaralanma ile oluşur. Motosiklet kazası ve kayak yaralanması sık sebeplerdir.

Diz gibi yük taşıyan eklemlerde oluşan lokal (tek bir bölgedeki) yani yaygın olmayan kıkırdak yaralanmalarının sık görülen sebepleri şunlardır:

1. Aynı bölgede oluşan tekrarlayıcı sportif yaralanmalar
2. Dize direkt gelen darbeler
3. Tedavi edilmemiş (ihmal edilmiş) menisküs yırtıkları
4. Tedavi edilmemiş (ihmal edilmiş) dizin bağ yaralanmaları
5. Kıkırdak beslenmesindeki (kanlanmasında) yetersizlik. Kıkırdak altındaki kemik tarafından beslenmektedir. Bu kemikte meydana gelen kanlanma problemleri kıkırdağın beslenmesini bozarak mevcut kemikten ayrılmasına  sebep olur. Bu durumun adı “osteokondritis dissekans”dır.

Ayak bileği sıkışması anatomik olarak 2 farklı şekilde ortaya çıkar:

Mikrokırık, fokal kıkırdak yaralanmalarında kullanılan bir tedavi yöntemidir. En sık diz ve ayak bileği kıkırdak yaralanmalarında tercih edilir.

Halluks Valgus, ayak başparmağının (1.parmak) dışa doğru eğilmesine bağlı gelişen deformitedir. Buna bağlı olarak başparmak iç kısmında çıkıntı (bunyon) oluşur. Daha çok genç ve orta yaş kadınlarda ortaya çıkar. Kesin nedeni bilinmemekle birlikte aileden geçme (kalıtsal olma) hikayesi %60 civarındadır.

Mozaikplasti, lokal kıkırdak yaralanmalarında tercih edilen bir tedavi şeklidir ve hastanın sağlıklı kıkırdak sahasından bozulmuş kıkırdak bölgesine kemikli kıkırdak nakli yapılması anlamına gelir. Bu yöntem genellikle diz ve ayak bileği kıkırdak yaralanmalarında uygulanır.

Kasık ağrısı özellikle sporcularda sık dile getirilen bir şikayettir. Kasık bölgesinde yer alan kas, tendon ve kemik yaralanmalarına bağlı oluşar. Ancakkalça eklemindeki sorunlar da kasık ağrısına yol açar.

• Femorasetabular sıkışma (FAS) kalça ekleminin yuva kısmını oluşturan kemik yapı (asetabulum) ile kalça ekleminin hareketli kısmını oluşturan uyluk kemiğinin başı (femur başı) arasındaki uyumsuzluk sebebiyle oluşur. Kalça hareketleri sırasında femur başındaki kemiksel fazlalık (CAM=TIRNAK) ve/veya asetabulumdaki kemiksel fazlalık (PINCER=KISKAÇ) birbirlerine temas ederek kalçada sıkışmaya sebebiyet verir.
• Oluşan bu sıkışma esnasında asetabulum çevresini halka şeklinde saran koruyucu yumuşak doku LABRUM yırtılır ve KIKIRDAKLAR yaralanır. Tedavisi geciktikçe kıkırdak hasarı artar ve kalçada kireçlenme oluşur.

Eklem içinin endoskopik kamera ile görüntülenmesine “artroskopi“ denir. Eklem içindeki problemin tanısının kesinleştirilmesinde ve tedavisi için kullanılır. Delik tarzında birkaç küçük kesi kullanılarak yapılır.

Omuz Artroskopisi Hangi Cerrahi İşlemlerde Uygulanır ?

Kalça Artroskopisi Hangi Cerrahi İşlemlerde Uygulanır ?

– Femorasetabular sıkışma (FAS) sendromu tedavisinde
– Labrum yırtığı onarımında
– Kıkırdak yaralanmaları tedavisinde…